ဟိႏၵဴဘာသာ၀င္ေတြ ဂၤါျမစ္မွာ ေရခ်ိဴးၾကတာဟာ ဘာ့ေၾကာင့္ပါလိမ့္

(၁)

A.D (455)ေနာက္ပုိင္းမွာ အိႏၵိယနိဳင္ငံတြင္ မဂဓတုိင္းနိဳင္ငံေတာ္ႀကီးကုိ ဟရ္သွ်ဝါဓန အမည္ရွိတဲ့ ဘုရင္တစ္ပါးအုပ္စုိးခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီဘုရင္ႀကီးဟာ ဗုဒၶဘာသာဝင္ဘုရင္တစ္ပါးျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ အခါအားေလွ်ာ္စြာ ဗုဒၶဘာသာ သံဃာေတာ္ေတြရဲ႕ တရားဓမၼေဟာေျပာခ်က္ေတြကုိ နာယူမွတ္သားေလ့ရွိပါတယ္။ဗုဒၶဘာသာကုိလည္းအလြန္ၾကည္ညုိၿပီး အထူးစိတ္ဝင္စားတဲ့ဘုရင္တစ္ပါးပါပဲ။

ဧကရာဇ္မင္းတစ္ပါးျဖစ္တဲ့ ဘုရင္ဟရ္သွ်ဝါဓနဟာ ကလိဂၤတုိင္းကုိ စစ္ေအာင္ျမင္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ဓမၼသဘင္ႀကီးတစ္ခုကုိ ခရာဇ္သကၠရာဇ္ ၆၄၃-ခုႏွစ္မွာ က်င္းပခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီဓမၼသဘင္အခမ္းအနားကုိ ကုိယ္စားလွယ္ေပါင္း ေလးေထာင္ေက်ာ္တက္ေရာက္ခဲ့ၾကပါတယ္။ အဲဒီကုိယ္စားလွယ္ေပါင္း ေလးေထာင္ေက်ာ္ထဲမွာ ဗုဒၶဘာသာကုိယ္စားလွယ္က (၁၀၀၀)တစ္ေထာင္သာပါဝင္ၿပီးက်န္ကုိယ္စားလွယ္

မ်ားမွာ ျဗာဟၼဏဝါဒီ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားျဖစ္ၾကပါတယ္။

ဓမၼသဘင္ရဲ႕သဘာပတိမွာေတာ့ တရုပ္နိဳင္ငံသား ဟုယင္ဆန္ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ဟာ တရုပ္ျပည္မွ ဟုယင္ဆန္ မဇၥ်ိမေဒသသုိ႔ေရာက္ရွိေနတဲ့ အခ်ိန္ကာလျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီဓမၼသဘင္မွာ ေပ ၁၀၀ ခန္႔ျမင့္တဲ့ ေက်ာက္တုိင္ႀကီးတစ္တုိင္စုိက္ထူထားၿပီး အဲဒီေက်ာက္တုိင္ႀကီးရဲ႕ထိပ္ေပၚမွာ ဟရ္သွ်ဝါဓန

ဘုရင္ႀကီးရဲ႕ကိုယ္နဲ႔ရြယ္တူ ဘုရားရွင္ရဲ႕ဆင္းတုေတာ္တစ္ဆူကုိတည္ထားပါတယ္။ ဓမၼသဘင္ႀကီးကုိ (၂၁)

ရက္တုိင္တုိင္ က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။

(၂)

ဓမၼသဘင္အေဆာင္ရဲ႕တံခါးဝမွာ ဟုယင္ဆန္ေရးသားထားတဲ့ တရားေဆာင္းပါးတစ္ခုကုိ ကပ္ထားပါ

တယ္။ အဲဒီေဆာင္းပါးရဲ႕အဆုံးမွာ“အၾကင္သူဟာ ဒီေဆာင္းပါးမွာေရးသားေဖာ္ျပထားတဲ့ စကားလုံးတစ္လုံး

တစ္ပါဒရဲ႕ အက်ိဳးအေၾကာင္းကုိေထာက္ျပနိဳင္ပါက အဲဒီသူဟာကၽြန္ဳပ္ရဲ႕ဦးေခါင္းကုိျဖတ္လုိက ျဖတ္နိဳင္

ေၾကာင္း”ေရးသားေဖာ္ျပထားၿပီး ဟုယင္ဆန္ကစိန္ေခၚထားပါတယ္။

ဓမၼသဘင္ပြဲသုိ႔ တက္ေရာက္လာၾကတဲ့ ပညာရွင္ေတြဟာ ဟုယင္ဆန္ရဲ႕စိန္ေခၚထားမွဳကုိ တစ္ဦးတစ္

ေယာက္ကမွ် ေထာက္ျပနိဳင္စြမ္းမရွိခဲ့ၾကပါ။ အဲဒီအေျခအေနမ်ဳိးမွာ ဗုဒၶဘာသာကုိမလုိလား မႏွစ္သက္ၾကတဲ့

ျဗာဟၼဏဝါဒီေတြက ဟုယင္ဆန္အားသတ္ျဖတ္ရန္ လွ်ိဳ႕ဝွက္ႀကံမွဳတစ္ရပ္ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ အဲဒီလုိ လွ်ိဳ႕ဝွက္ႀကံစည္မွဳျပဳလုပ္ေနပါတယ္ဆုိတဲ့သတင္း ဘုရင္ႀကီးနားေပါက္ၾကားသြားတဲ့အခါ အဲဒီသတင္းကုိ

ၾကားလ်င္ၾကားခ်င္း ဘုရင္ႀကီး ဟရ္သွ်ဝါဓနဟာ ေအာက္ပါအမိန္႔ေတာ္ကုိထုတ္ျပန္ပါတယ္။

“တစ္စုံတစ္ေယာက္ဟာ ဓမၼာစရိယ၊ ဓမၼဂုရုဟုယင္ဆန္အား ထိခုိက္နစ္နာစရာ အျပဳအမူတစ္စုံတစ္ရပ္

ကုိလြန္က်ဳးလာပါက အဲဒီသူဟာမင္းျပစ္မင္းဒဏ္ကုိ ခံရမယ္။ ဓမၼဆရာ ဟုယင္ဆန္အား သတ္ျဖတ္ရန္ႀကိဳး

စားမယ့္သူဟာ ေသဒဏ္ေပးခံရမယ္။ ဓမၼဆရာအား ႏွဳတ္ျဖင့္ ျပစ္မွားရန္ႀကိဳးစားသူဟာ မင္းဒဏ္အျဖစ္ လွ်ာျဖတ္ခံရမယ္။ ဒီအမိန္႔ေတာ္ကုိ ငါဘုရင္မင္းျမတ္ စိတ္ရင္းေစတနာမွန္နဲ႔ ထုတ္ျပန္ျပ႒ာန္းထားတာကုိ နားလည္ သေဘာေပါက္ရန္လုိအပ္ပါတယ္။ တရားဓမၼဆုိင္ရာ ဒႆန အေတြးအေခၚေတြကုိ လြတ္လပ္စြာ

ေဆြးေႏြး အႀကံျပဳပုိင္ခြင့္ရွိေၾကာင္းကုိ သေဘာထားေၾကျငာစာတမ္းမွာေရးသား၍ အမိန္႔ထုတ္ျပန္ျပဌာန္း

လုိက္ပါတယ္။”

ဓမၼသဘင္ရဲ႕ေနာက္ဆုံးေန႔မွာ သဘာပတိ ဟုယင္ဆန္က နိဂုံးခ်ဳပ္တရားမိန္႔ခြန္းေျပာၾကားေနစဥ္ ဓမၼသဘင္အေဆာင္မွာ မီးေလာင္မွဳတစ္ခုျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဘုရင္ႀကီး ဟရ္သွ်ဝါဓနုကုိလည္း ဓားေျမာင္နဲ႔ထုိး

ရန္ ႀကံစည္မွဳတစ္ရပ္ျဖစ္ပြါးခဲ့ပါတယ္။ႀကံစည္သူကုိ မင္းခ်င္းေယာက်္ားတုိ႔ကခ်က္ခ်င္းပဲ ဖမ္းစီးခဲ့ၾကပါတယ္။

ဘုရင္ႀကီးအား လုပ္ႀကံရန္ႀကိဳးစားခဲ့သူကုိ ေသဒဏ္ေပးခဲ့ၿပီး အဲဒီလုပ္ႀကံမွဳမွာ ပါဝင္ကူညီခဲ့သူေတြကုိ ျပည္ႏွင္ဒဏ္ေပးခဲ့ပါတယ္။

(၃)

ဗုဒၶဘာသာကုိ အားတက္သေရာအားေပးခ်ီးေျမာက္ေလ့ရွိတဲ့ ဘုရင္ႀကီး ဟရ္သွ်ဝါဓနဟာ (Allahabat)

အဲလာဟာဘတ္ၿမိဳ႕ရဲ႕အနီး တရိေဝဏီလုိ႔ေခၚတဲ့ ဂဂၤါျမစ္၊ ယမုနာျမစ္၊ အစိရဝတီျမစ္တုိ႔ဆုံတဲ့ေနရာမွာ ဓမၼသဘင္ပြဲေတာ္ႀကီးတစ္ခုကုိ(၅)ႏွစ္တစ္ႀကိမ္ က်င္းပျပဳလုပ္သြားရန္စီမံခဲ့ပါတယ္။ ဓမၼသဘင္ပြဲႀကီး က်င္း ပတဲ့ႏွစ္တုိင္းမွာ ဘုရင္ႀကီးဟာ အလွဴအဒါန္းေတြကုိ အႀကီးအက်ယ္ရက္ရက္ေရာေရာ လွဴဒါန္းေလ့ရွိပါ

တယ္။ ျမစ္ဆုံမွာက်င္းပတဲ့ဓမၼသဘင္ပြဲႀကီးမွာ ဓမၼဆရာႀကီး ဟုယင္ဆန္ကုိယ္တုိင္တက္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။

ဓမၼသဘင္ပြဲႀကိးမွာ ဘုရင္ႀကီးဟာ တုိင္းျပည္လုံၿခဳံေရးဆုိင္ရာ ဘ႑ာေငြမွ်ကုိသာက်န္ထား၍က်န္တဲ့ဘ႑ာ

ေငြအာလုံးကို တရားေဒသနာျပန္႔ပြါးလုပ္ေဆာင္ေရးအတြက္ လွဴဒါန္းခဲ့ပါတယ္။ဓမၼသဘင္ပြဲႀကီးက်င္းပရတာ

ကုိ အားရဝမ္းသာျဖစ္ၿပီး မိမိမွာဝတ္ဆင္ထားတဲ့မင္းဝတ္ရတနာေတြကိုလည္း လွဴဒါန္းခဲ့ပါတယ္။

အဲဒီဓမၼသဘင္ႀကီးကုိ (၇၅)ရက္တုိင္တုိင္ က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။အိႏၵိယဗုဒၶဘာသာသမုိင္းမွာ အလြန္

စည္ကားတဲ့ ဓမၼသဘင္ႀကီးတစ္ခုပါပဲ။ အဲဒီအခ်ိန္ကစ၍ ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ဓမၼသဘင္အစီအစဥ္ေတြရဲ႕ပုံသ႑ာန္

ကုိအခ်ိန္ကာလၾကာလာတာနဲ႔အမွ် ဟိႏၵဴဘာသာဝင္ေတြက ေျပာင္းပစ္ခဲ့ၾကပတယ္။ အဲဒီအစီအစဥ္ေတြကုိ

ယခု ဟိႏၵဴဘာသာဝင္ေတြက “ကု မၻေမလာ” ေရခ်ဳိးပြဲေတာ္အျဖစ္ေျပာင္းလဲ၍ က်င္းပခဲ့ၾကပါတယ္။ ဟိႏၵဴ

ဘာသာဝင္ေတြဟာ ကု မၻေမလာပြဲေတာ္ႀကီးကုိ အမ်ားအားျဖင့္ ေဆာင္းရာသီ ဇန္နဝါရီလနဲ႔ ေဖေဖာ္ဝါရီလ

ေတြမွာ က်င္းပေလ့ရွိပါတယ္။

အနယ္နယ္အရပ္ရပ္က ဟိႏၵဴဘာသာဝင္ေတြ၊ ဆာဒူးေတြ၊ ဂ်ိန္းဘာသာဝင္ေတြ၊ ဂ်ိန္းဘုန္းႀကီးေတြ၊ ပုဏၰားေတြ သိန္းခ်ီ၍ ျမစ္ဆုံမွာ လာေရာက္ေရခ်ဳိးၾကပါတယ္။ ေရခ်ဳိးရတဲ့ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ “People(Hinduism) believe that the Sangarn, meeting place of three rivers (Ganga, Yamuna and Sararwati) is a sacred place. It has religious significance. After taking bath at Sangarn, our wrong (evil) deeds will be removed away”. ဟိႏၵဴဘာသာဝင္ေတြ ဂဂါၤ၊ ယမုနာ၊ အစိရဝတီ ျမစ္သုံးခုဆုံတဲ့ေနရာကုိ အထြဋ္အျမတ္ေနရာတစ္ခုျဖစ္တယ္လုိ႔ ယုံၾကည္ၾကၿပီး အဲဒီေနရာဟာ ဘာသာေရး

နဲ႔ ပတ္သတ္လုိ႔အေရးပါတဲ့ေနရာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီျမစ္သုံးခုဆုံတဲ့ေနရာမွာ ေရခ်ဳိးလုိက္တဲ့အခါ မေကာင္းမွဴ

အကုသုိလ္ေတြ အားလုံးပေပ်ာက္သြားတယ္လုိ႔ယုံၾကည္ၾကပါတယ္။ ကု မၻေမလာပြဲေတာ္ျဖစ္ေပၚလာရျခင္း

ရဲ႕သမုိင္းျဖစ္ရပ္မွန္ကုိ သိရွိနားလည္ၾကတဲ့ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြကေတာ့ ကု မၻေမလာ ေရခ်ဳိးပြဲေတာ္ႀကီးကုိ

လက္ခံယုံၾကည္နိဳင္ဖြယ္မရွိပါ။

(၄)

ဂဂၤါျမစ္ကမ္းနားက ဒႆန

စာေရးသူ ဗာရာဏသီၿမိဳ႕ သကၠတတကၠသုိလ္မွာပညာသင္ယူခဲ့စဥ္ တိဗက္ျပည္မွေက်ာင္းလာတက္

တဲ့ေက်ာင္းသားေတြ၊ အိႏၵိနိဳင္ငံျပည္နယ္အခ်ိဳ႕မွ ေက်ာင္းလာတက္တဲ့ေက်ာင္းသားေတြ၊ မြန္ဂုိလားနိဳင္ငံမွ

ေက်ာင္းလာတက္တဲ့ေက်ာင္းေတြနဲ႔ ေက်ာင္းပိတ္ရက္ ေန႔လည္ပုိင္းေတြမွာ ဘာသာေရးအေၾကာင္းေတြကုိ

ေဆြးေႏြးျဖစ္ခဲ့ၾကပါတယ္။အဲဒီထဲမွာဟိႏၵဴဘာသာဝင္ေတြကအကုသုိလ္စင္ၾကည္သြားေအာင္ျမစ္ေရခ်ဳိးတာနဲ႔

ပတ္သက္လုိ႔ မဟာယနဗုဒၶဘာသာဝင္မြန္ဂုိလီးယားေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္ ေျပာဖူးတာေလးကုိသတိရ

လာမိတယ္။

တစ္ေန႔မွာ ဗုဒၶဘာသာဝင္တစ္ေယာက္ ဂဂၤါျမစ္ကုိသြားေရာက္လည္ပတ္ခဲ့တယ္တဲ့။ ဂဂၤါျမစ္ထဲမွာ ေရခ်ိဳးေနတဲ့ ဟိႏၵဴဘာသာဝင္တစ္ေယာက္ကုိေတြ႔တဲ့အခါ အဲဒီသူက ဟိႏၵဴဘာသာဝင္ကုိေမးသတဲ့။ ခင္ဗ်ားဟာ ဒီေလာက္ေအးတဲ့ရာသီမွာ ဘာလုိ႔ျမစ္ထဲမွာ ဆင္းၿပီးေရးခ်ဳိးေနတာလဲလုိ႔။ အဲဒီအခါ ဟိႏၵဴဘာသာဝင္ကျပန္ေျပာတယ္။ ဒီလုိေရခ်ဳိးတာဟာ အလကားေရခ်ဳိးေနတာမဟုတ္ဘူး။ အကုသုိလ္အ

ညစ္အေၾကးေတြ စင္ၾကယ္သြားေအာင္ေရခ်ိဳးေနတာပါလုိ႔ေျပာသတဲ့။ ဒီလုိဆုိေတာ့ ဗုဒၶဘာသာဝင္က ဗုဒၶဘာသာတရားေတာ္အရ ခင္ဗ်ားတုိ႔ဘာသာက ေတာ္ေတာ္အယူမွားေနတယ္လုိ႔ေျပာေတာ့ ဟိႏၵဴဘာသာ

ဝင္က စိတ္ဆုိးသြားတာေပါ့။

အဲဒီေနာက္မွာဟိႏၵဴဘာသာဝင္က သူတုိ႔ဘာသာကေကာင္းေၾကာင္း၊ ဗုဒၶဘာသာမေကာင္းေၾကာင္းကုိ အက်ယ့္တဝင့္ေျပာပါေလေရာ့။ ဗုဒၶဘာသာဝင္ဟာ စကားေျပာေနစဥ္မွာ ညစ္ပတ္ေနာက္က်ဳေနတဲ့ ဂဂၤါျမစ္ေရကုိေရသန္႔ဘူးနဲ႔သြားခပ္ထည့္ၿပီး ေရသန္႔ဘူးရဲ႕အျပင္ဖက္ကုိ လက္နဲ႔႔ပြတ္တုိက္ေနေတာ့တယ္။ ဒီလုိလုပ္ေနတာကုိ ဟိႏၵဴဘာသာဝင္ကျမင္ေတာ့ ဒါဘာလုပ္ေနတာလဲလုိ႔ေမးသတဲ့။

အဲဒီအခါ “ေရၾကည္လာေအာင္ ပြတ္တုိက္ေပးေနတာေလ”လုိ႔ေျပာလုိက္ေတာ့ ဟိႏၵဴဘာသာဝင္က “ခင္ဗ်ားရူးေနတာလား။ ပုလင္းထဲက နာက္က်ဳေနတဲ့ေရကုိ ပုလင္အျပင္ကေနပြတ္တုိက္ေပးရုံနဲ႔ ၾကည္လင္ေရာ့ ထုံးစံရွိသလား”လုိ႔ေျပာေတာ့တာေပါ့။ အဲဒီအခါက်မွ ဗုဒၶဘာသာဝင္က ဟိႏၵဴဘာသာဝင္ကုိျပန္ၿပီး ေမးလုိက္တယ္။ ခင္ဗ်ားရဲ႕အတြင္းသ႑ာန္မွာရွိေနတဲ့ စိတ္ဆုိး စိတ္မုိက္ အကုသုိလ္အညစ္အေၾကးေတြကုိ အျပင္ကဂဂၤါျမစ္ေရကုိခ်ိဳးရုံနဲ႔ စင္ၾကယ္သြားေရာ ထုံးစံရွိသလားလုိ႔ေမး

လုိက္ေတာ့ အဲဒီအခါက်မွ ဟိႏၵဴဘာသာဝင္ဟာ သဘာဝဓမၼကုိနားလည္သြားၿပီး ဗုဒၶဘာသာဝင္အျဖစ္သုိ႔ကူး

ေျပာင္းခဲသတဲ့။

ဗာရာဏသီၿမိဳ႕၊သကၠတကၠသုိလ္တြင္ ပညာသင္ယူေနခ်ိန္ ေရးျဖစ္ေသာ ေဆာင္ပါးတစ္ပုဒ္ (ေဖ့ဘုတ္မွ ကူးယူးေဖာ္ျပသည္)